Recensie

PINK FLOYD IN DE POLDER
Beterams, Charles; Haagsma, Robert
Gebonden Hardback
Illustraties full colour en zwart wit
228 pagina’s
ISBN 978 905994 180 9
Uitgeverij Aprilis, Zaltbommel, november 2007
Prijs 24,95 Euro

Bij het ontvangen van de nieuwe uitgave van Aprilis, Pink Floyd in de Polder, gingen mijn gedachten terug naar het begin van het jaar 1967. Ik was in mijn eerste ‘werkend’ jaar terecht gekomen en had met moeite enkele maanden eerder mijn eerste eigen draaitafel kunnen aanschaffen, betaald van het overgebleven geld van enkele maanden werken als jongste bediende. Eindelijk mijn eigen muziek kunnen draaien op mijn eigen draaitafel. Tot dan had ik muziek voornamelijk geconsumeerd door het intens beluisteren van popradiostations als Radio Luxembourg in de avonduren en Radio Caroline en Radio London overdag. Vooral dit laatste station bracht toch veel nieuwe artiesten, die pas later op de twee andere stations waren te horen. Zo maar even een paar ‘namen’ van groepen dan wel artiesten die begin 1967 werden gedraaid op Big L, naast de vele toen al bekende hitmakers: Montanas, Corsairs, Daddy Lindberg, Blossom Dearie, Alan Bown Set, Gates of Eden, Jerry Page, Buckinghams en Pink Floyd. Artiesten die vooral op Radio London waren te horen in de Top 40 of via de tips van de diverse deejays. De Top 40 op dit station werd niet samengesteld volgens verkoopcijfers maar puur op de verwachtingen die de deejays hadden hoe een bepaalde song het zou halen in de hitlijsten, het zogenaamde ‘Prediction Hit 40’.

Elke stuiver, dubbeltje en kwartje die destijds overbleven, werden door mij opzij gelegd met als doel wekelijks één of meerdere singles te kunnen kopen, die mij waren opgevallen bij het beluisteren van de programma’s van Radio London, uitzendend op de 266 meter. Dit naast de aanschaf van een wekelijks muziekblad. Het moet rond februari 1967 zijn geweest dat het draaien van het nummer ‘Arnold Layne’ van Pink Floyd op Radio Caroline mijn aandacht trok naar andermaal een nieuwe formatie, die anders klonk dan de groepen die zovaak voorbij kwamen op de radio. Enkele weken later was de single dan ook inderdaad leverbaar in Nederland en haalde de formatie de hitlijst. Een tweede single volgde, maar daarna werd het voornamelijk LP werk dat Pink Floyd op de markt bracht.

Het boek Pink Floyd in de polder beschrijft veertig jaar Pink Floyd van achterafzaaltjes tot arena’s. Een publicatie tot stand gekomen als resultaat van een onafhankelijks onderzoeksproject zonder medewerking van huidige of voormalige leden van de formatie Pink Floyd. Dergelijke publicaties, zonder interferenties van betrokkenen, zijn vaak het meest interessantst om te lezen. De typische eigen kleurtjes van betrokkenen, die het geheel vaker romantischer maken dan de werkelijkheid was, worden daarbij vermeden. De beide auteurs, Robert Haagsma en Charles Beterams, respectievelijk uit 1963 en 1967, hebben deze publicatie dan ook de plek gegeven die de juiste manier van geschiedschrijving beoogt.

Natuurlijk is het algemeen bekend dat Nederland een belangrijke plek in de ontwikkeling van de popmuziek heeft gehad. Hoe vaak is het niet voorgekomen dat artiesten eerst doorbraken in Nederland alvorens later een hit te scoren dan wel breed succes te oogsten in eigen land? Daarvan zijn ettelijke voorbeelden te noemen. Zo ook Pink Floyd dat in 1967 de eerste schreden zette in ons Polderland maar daarna diverse malen terugkwam. In 1968 was de formatie bijna wekelijks actief om hun sound bij ons geliefder te maken bij een brede groep van aanhangers.

Enigszins geprikkeld raakte ik door het persbericht van de uitgever, waarin werd gemeld dat Pink Floyd niet alleen in de provinciestadjes als Vlissingen, Maastricht en Groningen optrad. Misschien zou het verstandig zijn voor de mensen binnen de uitgeverij eens kennis te maken met de Martinistad Groningen, waar zo vele popgroepen – die later zeer bekend zouden worden – al vroegtijdig hebben opgetreden. Ik herinner me groepen als The Soft Machine, Byrds, Velvet Underground, Poco, Fairpoint Convention, The Gun. Arthur Brown en The Tourist die in onze Groninger poptempels als Evenementenhal, Vera, Huize Maas, Oosterpoort en Concertzaal de Jong als onbekende groepen optraden. Hoe vaak heb ik niet bij de ingang van laatstgenoemde locatie gestaan om alleen al de gezichten te zien van de artiesten, die dezelfde ingang betraden dan het betalende publiek. Al mijn overgebleven geld was opgegaan aan het kopen van singles en dus was er vaak geen ruimte voor het aanschaffen van een entreekaartje. Ook niet toen Pink Floyd inderdaad in Concertzaal de Jong optrad. Zelfs tot twee keer toe, gezien de belangstelling bij de noorderlingen groter was dan verwacht. Een tweede, nachtelijk optreden, was het gevolg.

Het zou nog geruime tijd duren alvorens ik voor de eerste, en tevens de laatste keer, Pink Floyd zou zien optreden. Dit gebeurde in de zomer van 1970 toen het grote Popfestival in het Kralingsebos in Rotterdam plaatsvond. Waar gebeurde dat op dat moment niet op het westerse halfrond?

Pink Floyd in de Polder gaat echter verder met het verhaal van de succesformatie waarbij in woord en zeker ook in prachtige beelden wordt neergezet wat Nederland voor de formatie als wel de formatie voor het Nederlandse publiek door de afgelopen vier decennia heeft betekend. Een boek dat zondermeer een hele mooie aanvulling is op de muziekgeschiedschrijving die vanuit Nederland plaats vindt.

HANS KNOT